تفاوت SSL و TLS

آیا می‌دانستید که SSL دیگر یک فناوری امن محسوب نمی‌شود؟ بسیاری از کاربران هنوز تصور می‌کنند که SSL استاندارد اصلی برای امنیت اینترنت است، اما این‌طور نیست. تفاوت SSL و TLS در همین‌جا مشخص می‌شود. SSL زمانی محبوب بود، اما به دلیل ضعف‌های امنیتی، دیگر کاربردی ندارد. در مقابل، TLS نسخه بهبودیافته‌ای است که امنیت بیشتری ارائه می‌دهد.

تفاوت SSL و TLS تنها در نام نیست. نحوه رمزنگاری، سرعت پردازش و ایمنی در برابر حملات سایبری از جمله مواردی هستند که این دو پروتکل را از هم متمایز می‌کنند. امروزه بیشتر وب‌سایت‌ها از TLS استفاده می‌کنند؛ چرا که SSL در برابر حملات آسیب‌پذیر است. اگر هنوز از SSL استفاده می‌کنید، وقت آن رسیده که به TLS مهاجرت کنید. در ادامه، تفاوت‌های کلیدی این دو پروتکل را بررسی می‌کنیم تا بدانید چرا TLS انتخاب بهتری است.

SSL چیست؟

SSL مخفف Secure Sockets Layer یک پروتکل امنیتی برای رمزگذاری ارتباطات اینترنتی است. این فناوری برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ توسعه یافت تا تبادل اطلاعات بین کاربران و وب‌سایت‌ها را ایمن کند. عملکرد SSL بر اساس رمزگذاری داده‌ها قبل از ارسال و رمزگشایی آن‌ها پس از دریافت است. این فرآیند از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات جلوگیری می‌کند. به همین دلیل، SSL به‌طور گسترده در سایت‌های تجاری، بانکی و هر پلتفرمی که نیاز به امنیت دارد، استفاده می‌شد. یکی از نشانه‌های فعال بودن SSL، پیشوند “https://” در آدرس وب‌سایت است. این پروتکل علاوه بر حفاظت از داده‌ها، اعتماد کاربران را نیز افزایش می‌دهد.

با وجود مزایای آن، SSL امروزه دیگر یک روش امن محسوب نمی‌شود. نسخه‌های قدیمی آن دارای آسیب‌پذیری‌هایی بودند که هکرها از آن‌ها سوءاستفاده می‌کردند. به همین دلیل، SSL به‌تدریج جای خود را به TLS داد که نسخه‌ای بهبودیافته و ایمن‌تر است. با این حال، هنوز هم برخی افراد اصطلاح SSL را برای گواهی‌های امنیتی به کار می‌برند؛ درحالی‌که بیشتر این گواهی‌ها درواقع مبتنی بر TLS هستند.

TLS چیست؟

TLS مخفف Transport Layer Security، یک پروتکل امنیتی برای رمزگذاری داده‌ها در بستر اینترنت محسوب می‌شود. این فناوری نسخه پیشرفته‌تر SSL محسوب می‌شود و برای افزایش امنیت ارتباطات آنلاین توسعه یافته است. TLS اطلاعات را هنگام انتقال رمزگذاری می‌کند تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود. این ویژگی در وب‌سایت‌های بانکی، فروشگاهی و هر پلتفرمی که داده‌های حساس را پردازش می‌کند، ضروری است. یکی از مزایای TLS نسبت به SSL، الگوریتم‌های رمزنگاری قوی‌تر آن است.

این پروتکل از مکانیزم‌های بهبودیافته‌ای برای احراز هویت و جلوگیری از حملاتی مانند Man-in-the-Middle استفاده می‌کند. نسخه‌های جدید TLS سریع‌تر و امن‌تر هستند. TLS 1.3 که آخرین نسخه آن است، برخی روش‌های رمزنگاری قدیمی را حذف کرده و عملکرد بهتری در امنیت داده‌ها دارد. امروزه تقریباً تمام مرورگرها و سرورها از TLS پشتیبانی می‌کنند. اگر سایتی از SSL قدیمی استفاده کند، مرورگرها معمولاً هشدار امنیتی نمایش می‌دهند. به دلیل امنیت بالاتر، توصیه می‌شود تمامی ارتباطات آنلاین از TLS به‌جای SSL استفاده کنند.

فرق بین پروتکل HTTP و HTTPS

HTTP و HTTPS دو پروتکل ارتباطی برای انتقال داده در اینترنت هستند؛ اما از نظر امنیت تفاوت‌های مهمی دارند.

●       امنیت اطلاعات: HTTP اطلاعات را به‌صورت متن ساده ارسال می‌کند؛ درحالی‌که HTTPS با استفاده از رمزگذاری از داده‌ها محافظت می‌کند.

●       استفاده از گواهی امنیتی: HTTPS از SSL یا TLS برای رمزگذاری داده‌ها بهره می‌برد؛ اما HTTP هیچ لایه امنیتی ندارد. تفاوت SSL و TLS در این است که TLS نسخه بهبودیافته و امن‌تر SSL محسوب می‌شود.

●       اعتماد کاربران: وب‌سایت‌های دارای HTTPS اعتماد بیشتری ایجاد می‌کنند؛ زیرا اطلاعات کاربران را ایمن نگه می‌دارند.

●       رتبه‌بندی در موتورهای جستجو: گوگل و سایر موتورهای جستجو به وب‌سایت‌های HTTPS رتبه بهتری می‌دهند.

●       نحوه نمایش در مرورگر: مرورگرها در صورت استفاده از HTTP، ممکن است هشدار “غیر ایمن” نمایش دهند.

امروزه بیشتر وب‌سایت‌ها از HTTPS استفاده می‌کنند؛ چراکه تفاوت SSL و TLS در افزایش امنیت اینترنت نقش مهمی دارد.

تاریخچه‌ پروتکل SSL و TLS

SSL و TLS دو پروتکل امنیتی مهم در اینترنت هستند که برای حفاظت از داده‌های کاربران توسعه یافتند.

●       معرفی SSL: اولین نسخه SSL در سال ۱۹۹۵ توسط Netscape ارائه شد؛ اما به دلیل مشکلات امنیتی استفاده گسترده‌ای پیدا نکرد.

●       SSL 2.0 و 3.0: نسخه ۲.۰ در همان سال منتشر شد؛ اما آسیب‌پذیری‌هایی داشت. در سال ۱۹۹۶، SSL 3.0 با بهبودهایی در امنیت عرضه شد.

●       ظهور TLS: به‌دلیل ضعف‌های SSL، در سال ۱۹۹۹، پروتکل TLS 1.0 جایگزین آن شد. این نسخه امنیت بالاتری داشت و همچنان توسعه یافت.

●       TLS 1.1 و 1.2: در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۸، نسخه‌های جدید منتشر شدند که الگوریتم‌های رمزنگاری قوی‌تری ارائه می‌کردند.

●       TLS 1.3: در سال ۲۰۱۸ معرفی شد و با حذف روش‌های رمزنگاری ضعیف، امنیت و سرعت بیشتری فراهم کرد.

امروزه، TLS جایگزین SSL شده و نسخه‌های قدیمی دیگر توصیه نمی‌شوند.

نحوه‌ ایمن‌سازی انتقال داده‌ها در SSL/TLS

امنیت انتقال داده‌ها در اینترنت اهمیت بالایی دارد، به‌ویژه هنگام ارسال اطلاعات حساس مانند رمزهای عبور و اطلاعات بانکی. SSL و TLS دو پروتکل رمزنگاری هستند که برای محافظت از این داده‌ها استفاده می‌شوند. فرآیند ایمن‌سازی شامل رمزگذاری داده‌ها، احراز هویت طرفین ارتباط و اطمینان از یکپارچگی اطلاعات است. این مکانیزم‌ها از شنود، تغییر یا سرقت داده‌ها جلوگیری می‌کنند.

تفاوت SSL و TLS در سطح امنیت و الگوریتم‌های رمزنگاری آن‌هاست. TLS نسخه پیشرفته‌تر بوده و امنیت بیشتری ارائه می‌دهد. در ادامه، نحوه عملکرد این پروتکل‌ها در ایمن‌سازی داده‌ها بررسی خواهد شد.

مرحله‌ اول: فرایند HANDSHAKE

فرایند Handshake در پروتکل‌های SSL و TLS، مرحله‌ای حیاتی برای برقراری یک ارتباط امن است. این فرایند تعیین می‌کند که دو طرف چگونه داده‌ها را رمزگذاری و تبادل کنند. تفاوت SSL و TLS در نحوه اجرای این فرایند و الگوریتم‌های امنیتی آن‌ها مشهود است. در ادامه، مراحل اصلی Handshake بررسی می‌شود.

 CLIENT HELLO

در اولین مرحله، Client Hello از سمت کلاینت ارسال می‌شود. این پیام شامل نسخه‌ی پروتکل، مجموعه رمزنگاری‌های پشتیبانی‌شده و یک مقدار تصادفی برای تولید کلید است.

 SERVER HELLO

سرور پس از دریافت پیام کلاینت، یک Server Hello ارسال می‌کند. این پیام حاوی نسخه‌ی پروتکل انتخابی، الگوریتم رمزنگاری مورد استفاده و مقدار تصادفی سرور است. این مرحله تعیین می‌کند که چه روشی برای رمزگذاری داده‌ها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

گواهینامه‌ی سرور و تبادل کلید

سرور برای احراز هویت، گواهینامه‌ی دیجیتال خود را ارسال می‌کند. این گواهینامه شامل کلید عمومی سرور بوده که توسط یک مرجع معتبر (CA) صادر شده است. در تفاوت SSL و TLS، نسخه‌های قدیمی‌تر SSL از روش‌های رمزنگاری ضعیف‌تری برای احراز هویت استفاده می‌کردند، درحالی‌که TLS مکانیزم‌های قوی‌تری را به کار می‌برد.

 تبادل کلید کاربر

کلاینت پس از بررسی اعتبار گواهینامه، یک کلید رمزنگاری تولید کرده و آن را با سرور به اشتراک می‌گذارد. این کلید به روش‌های مختلفی ارسال می‌شود، از جمله استفاده از RSA یا ECDHE. در نسخه‌های جدید TLS، الگوریتم‌های پیشرفته‌ای جایگزین روش‌های قدیمی SSL شده‌اند که یکی از نکات مهم در تفاوت SSL و TLS محسوب می‌شود.

 تغییر گواهینامه‌ی رمزنگاری (CHANGE CIPHER SPEC)

در این مرحله، کلاینت و سرور توافق می‌کنند که از این پس، تمام داده‌ها را با استفاده از کلیدهای جدید رمزگذاری کنند. پس از این تغییر، هر داده‌ای که ارسال شود، در برابر شنود و تغییرات غیرمجاز محافظت خواهد شد.

ارسال پیامِ آخر (FINISHED MESSAGE)

در پایان فرایند، هر دو طرف یک پیام Finished ارسال می‌کنند. این پیام تأیید می‌کند که مراحل Handshake با موفقیت انجام شده و ارتباط امن برقرار است. پس از این مرحله، تبادل داده‌های واقعی آغاز می‌شود.

فرایند Handshake تضمین می‌کند که ارتباط به درستی رمزگذاری شده و هیچ شخص ثالثی قادر به رهگیری آن نیست. تفاوت SSL و TLS در این است که TLS بهینه‌تر و ایمن‌تر از نسخه‌های قدیمی SSL عمل می‌کند، به همین دلیل، امروزه تنها TLS مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مرحله‌ دوم: انتقال امنِ داده‌ها

پس از تکمیل فرایند Handshake، مرحله‌ی انتقال امن داده‌ها آغاز می‌شود. در این مرحله، داده‌های واقعی بین کلاینت و سرور ارسال شده و با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری محافظت می‌شوند. این رمزگذاری مانع از شنود و تغییر اطلاعات توسط افراد غیرمجاز می‌شود. تفاوت SSL و TLS در نحوه‌ی رمزگذاری و امنیت داده‌های منتقل‌شده تأثیرگذار است.

●       رمزگذاری داده‌ها: تمام اطلاعات قبل از ارسال، رمزگذاری می‌شوند. TLS از الگوریتم‌های پیشرفته‌تری مانند AES-GCM استفاده می‌کند؛ درحالی‌که SSL از روش‌های قدیمی‌تری بهره می‌برد.

●       یکپارچگی داده‌ها: برای جلوگیری از تغییر یا خراب شدن اطلاعات، مکانیزم‌های تأیید صحت مانند HMAC استفاده می‌شود. این روش در TLS قوی‌تر از SSL عمل می‌کند.

●       حفظ حریم خصوصی: با استفاده از رمزگذاری، داده‌ها تنها توسط کلاینت و سرور قابل خواندن هستند. این موضوع در جلوگیری از حملات Man-in-the-Middle نقش مهمی دارد.

●       سرعت و کارایی: یکی از موارد مهم در تفاوت SSL و TLS، بهینه‌سازی TLS برای کاهش تأخیر در انتقال داده‌ها است. نسخه‌های جدید TLS نسبت به SSL عملکرد سریع‌تری دارند.

●       اتمام ارتباط امن: زمانی که انتقال داده‌ها پایان می‌یابد، کلاینت و سرور با ارسال یک پیام، ارتباط را به‌صورت ایمن قطع می‌کنند.

به دلیل نقاط ضعف SSL، امروزه TLS جایگزین آن شده است. تفاوت SSL و TLS نشان می‌دهد که TLS امنیت بالاتری ارائه می‌دهد و استفاده از SSL دیگر توصیه نمی‌شود.

مرحله‌ سوم: تداوم در ایمن‌سازی ارتباط

پس از برقراری ارتباط امن و آغاز تبادل داده‌ها، حفظ امنیت در طول مدت ارتباط اهمیت زیادی دارد. تداوم در ایمن‌سازی ارتباط تضمین می‌کند که اطلاعات همچنان محرمانه باقی بمانند و هیچ تغییری بدون اجازه صورت نگیرد. تفاوت SSL و TLS در این مرحله نیز تأثیرگذار است؛ زیرا TLS از روش‌های پیشرفته‌تری برای ایمن نگه‌داشتن ارتباط استفاده می‌کند.

●       بازسازی کلیدهای رمزگذاری: در ارتباطات طولانی، کلیدهای رمزگذاری به‌طور دوره‌ای بازسازی می‌شوند. این کار برای جلوگیری از حملات احتمالی و افزایش امنیت انجام می‌شود. در TLS، این فرآیند کارآمدتر از SSL است.

●       تشخیص حملات: اگر در حین ارتباط، فعالیت مشکوکی شناسایی شود، مکانیزم‌های امنیتی فعال شده و ارتباط متوقف می‌شود. TLS دارای الگوریتم‌های قوی‌تری برای تشخیص و جلوگیری از حملات است که یکی از نکات مهم در تفاوت SSL و TLS محسوب می‌شود.

●       یکپارچگی داده‌ها: برای جلوگیری از تغییرات غیرمجاز، پیام‌ها قبل از دریافت بررسی می‌شوند. هرگونه تغییر یا دستکاری باعث رد داده‌ها شده و ارتباط امن باقی می‌ماند.

●       مدیریت نشست‌ها: در صورت قطع و برقراری مجدد ارتباط، پروتکل باید به درستی نشست‌های قبلی را مدیریت کند. TLS این فرآیند را با تأخیر کمتر و امنیت بالاتر انجام می‌دهد.

●       پایان امن ارتباط: هنگام قطع ارتباط، پیام‌هایی ارسال می‌شوند تا دو طرف تأیید کنند که فرآیند به‌درستی به پایان رسیده است. این کار از حملات احتمالی در لحظه‌ی خروج جلوگیری می‌کند.

استفاده از TLS به‌جای SSL توصیه می‌شود؛ زیرا تفاوت SSL و TLS نشان می‌دهد که TLS امنیت بیشتری دارد و در برابر تهدیدات جدید مقاوم‌تر است.

مهم‌ترین تفاوت SSL و TLS

SSL و TLS دو پروتکل امنیتی برای رمزگذاری داده‌های اینترنتی هستند؛ اما TLS نسخه پیشرفته‌تر و ایمن‌تر محسوب می‌شود. این دو پروتکل تفاوت‌های مهمی در نحوه عملکرد و میزان امنیت ارائه‌شده دارند. تفاوت SSL و TLS در بخش‌های مختلفی از جمله الگوریتم‌های رمزنگاری، نحوه پردازش داده‌ها و سازگاری با مرورگرها دیده می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین این تفاوت‌ها بررسی می‌شود.

1.    تفاوت SSL و TLS در CIPHER SUITEها

Cipher Suite مجموعه‌ای از الگوریتم‌های رمزنگاری است که در هر ارتباط امن استفاده می‌شود. در SSL، مجموعه رمزنگاری‌های قدیمی و کم‌امنیت‌تری به‌کار می‌رود؛ درحالی‌که TLS از الگوریتم‌های مدرن‌تری مانند AES-GCM استفاده می‌کند که امنیت و کارایی بالاتری دارد.

2.    تفاوت SSL و TLS در پیغام‌های هشدار

TLS ساختار پیام‌های هشدار را بهبود داده است. در SSL، پیام‌های هشدار ساده‌تر و کمتر جزئیات دارند؛ اما در TLS اطلاعات دقیق‌تری در مورد خطاها ارائه می‌شود. این تفاوت باعث افزایش قابلیت شناسایی و اصلاح مشکلات در TLS شده است.

3.    تفاوت SSL و TLS در پروتکل RECORD

پروتکل Record مسئول بسته‌بندی و ارسال داده‌ها در یک ارتباط امن است. در TLS، این پروتکل بهینه‌تر شده و رمزگذاری داده‌ها را با عملکرد بهتری انجام می‌دهد. علاوه بر این، TLS قابلیت تأیید صحت داده‌ها را قبل از رمزگشایی ارائه می‌دهد که امنیت را افزایش می‌دهد.

4.    تفاوت SSL و TLS در فرایند HANDSHAKE

Handshake مرحله‌ای حیاتی برای برقراری ارتباط امن است. در TLS، این فرآیند سریع‌تر انجام شده و از الگوریتم‌های قوی‌تری برای تبادل کلید استفاده می‌شود. همچنین، نسخه‌های جدید TLS برخی روش‌های ناامن موجود در SSL را حذف کرده‌اند.

5.    تفاوت در سازگاری با مرورگرها

مرورگرهای مدرن از SSL پشتیبانی نمی‌کنند و تنها از TLS استفاده می‌کنند. نسخه‌های جدید TLS نه‌تنها امنیت بالاتری دارند؛ بلکه کارایی بهتری نیز ارائه می‌دهند. به همین دلیل، استفاده از SSL دیگر توصیه نمی‌شود.

تفاوت SSL و TLS در تمامی این موارد نشان می‌دهد که TLS نسخه‌ای امن‌تر و بهینه‌تر بوده و جایگزین SSL شده است.

تاثیر استفاده از SSL و TLS بر سئو

استفاده از SSL و TLS تأثیر مستقیمی بر سئو دارد و می‌تواند رتبه‌بندی یک وب‌سایت را در موتورهای جستجو بهبود دهد. امنیت اطلاعات کاربران برای گوگل اهمیت زیادی دارد و وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، نسبت به سایت‌های HTTP اولویت بیشتری در نتایج جستجو دارند.

افزایش اعتماد کاربران یکی از مزایای مهم SSL و TLS است. هنگامی که کاربران وارد سایتی با پروتکل HTTPS می‌شوند، مرورگر به آن‌ها نشان می‌دهد که ارتباط امن است. این موضوع باعث کاهش نرخ پرش و افزایش زمان حضور کاربران در سایت می‌شود که از عوامل مهم در رتبه‌بندی گوگل است.

بهبود نرخ کلیک (CTR) نیز از دیگر تأثیرات مثبت است. وب‌سایت‌های دارای HTTPS در نتایج جستجو با برچسب “امن” نمایش داده می‌شوند؛ درحالی‌که سایت‌های HTTP ممکن است پیام “ناامن” دریافت کنند. این تفاوت می‌تواند بر رفتار کاربران تأثیر گذاشته و باعث کاهش بازدید از سایت‌های غیرامن شود.

همچنین، استفاده از SSL و TLS باعث افزایش سرعت بارگذاری صفحات می‌شود. نسخه‌های جدید TLS کارایی بهتری نسبت به SSL دارند و از فناوری‌هایی مانند TLS 1.3 برای کاهش تأخیر در اتصال استفاده می‌کنند. این عامل نیز تأثیر مثبتی بر سئو دارد.

SSL یا TLS؛ کدام را انتخاب کنیم؟

با توجه به پیشرفت‌های امنیتی، انتخاب بین SSL یا TLS به وضوح به نفع TLS است. پروتکل TLS با ارائه الگوریتم‌های رمزنگاری به‌روزتر و بهینه‌تر، سطح بالاتری از حفاظت اطلاعات را تضمین می‌کند. مرورگرها و سرورهای امروزی تنها از TLS پشتیبانی می‌کنند و استفاده از SSL به دلیل آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده توصیه نمی‌شود. همچنین، TLS فرآیند Handshake سریع‌تر و پیام‌های هشدار دقیق‌تری ارائه می‌دهد. با در نظر گرفتن موارد فوق، انتخاب TLS برای برقراری ارتباط امن و ارتقاء اعتماد کاربران بهترین گزینه محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

تفاوت SSL و TLS در سطح امنیت، سرعت و نحوه رمزنگاری اطلاعات مشهود است. TLS نسخه‌ی بهبودیافته‌ای از SSL بوده و با الگوریتم‌های پیشرفته‌تر، امنیت بیشتری را فراهم می‌کند. مرورگرهای مدرن و سرورهای امروزی از SSL پشتیبانی نمی‌کنند و تنها TLS را به رسمیت می‌شناسند.

با توجه به تفاوت SSL و TLS، استفاده از TLS برای تأمین امنیت داده‌ها و بهبود سئو توصیه می‌شود. این پروتکل از سرعت بالاتر، مقاومت بیشتر در برابر حملات و سازگاری بهتر با استانداردهای جدید برخوردار است؛ بنابراین، برای ارتباطات ایمن، TLS انتخاب مناسبی خواهد بود.

سوالات متداول

1.           SSL و TLS چه تفاوتی دارند؟
TLS نسخه‌ی پیشرفته‌تر SSL است که امنیت، سرعت و کارایی بیشتری دارد و از الگوریتم‌های رمزنگاری قوی‌تری استفاده می‌کند.

2.           آیا هنوز می‌توان از SSL استفاده کرد؟
خیر، SSL دیگر ایمن نیست و اکثر مرورگرها و سرورها از آن پشتیبانی نمی‌کنند. TLS جایگزین SSL شده است.

3.           چرا TLS برای سئو مهم است؟
TLS باعث فعال شدن HTTPS می‌شود که امنیت سایت را افزایش داده و رتبه‌بندی آن را در گوگل بهبود می‌بخشد.

4.           کدام نسخه‌ی TLS بهتر است؟
TLS 1.3 جدیدترین و امن‌ترین نسخه است که نسبت به نسخه‌های قبلی عملکرد بهتری دارد.